Janów Lubelski. Jedyne to miasto w Europie ów Janów, dziś nazywany Lubelski, przedtem Ordynacki, który posiada od stu lat pomnik Kościuszki, wzniesiony bowiem w roku 1818, a zatem na lat kilka, nim sypać zaczęto mogiłę pod Krakowem. Potomkowie tych, którzy przed stu laty uczcili pamięć bohatera upadającej Rzeczypospolitej, nie omieszkali i obecnie wziąć udział w uroczystościach Kościuszkowskich. W przededniu pamiętnej rocznicy, dnia 14 października, po sumie, nader uroczystej, wyruszył z przed kościoła pochód dość liczny pod pomnik naczelnika. Pomnik stanowi obelisk, wysoki na 33 stopy, i tablica, na której był napis: > Jaśnie Wielmożnemu Tadeuszowi Kościuszce, Naczelnemu Wodzowi Wojsk Polskich — wdzięczni obywatele Janowa. 1818«. — Moskwa, podczas swoich rządów w Królestwie Polskim, zniszczyła tablicę. Teraz ją wznowiono.
Pochód otoczył tłumnym wieńcem obelisk Kościuszkowski, odnowiony i udekorowany, pod którym ks. Dołęgowski, znany działacz społeczny i dyrektor święto tam założonego gimnazyum »im. kanclerza Zamoyskiego«, miał przemowę, poczem odśpiewano »Rotę« Konopnickiej.
Po południu odbyła się uroczystość w gimnazyum, złożona z przemowy ks. Dołęgowskiego, z odczytu profesora historyi tamtejszego gimnazyum, Tadeusza Dubieckiego, na temat: »Geneza społecznych ideałów Kościuszki«, tudzież ze śpiewów i deklamacyj, wykonanych przez uczniów.
Nazajutrz, 15 października, odbyło się w kościele nabożeństwo żałobne, przy udziale całej inteligencyi miejscowej i zamiejscowej, wieśniaków z okolicy, różnych korporacyj, szkól i przedstawicieli wojskowości armii okupacyjnej.
(M. D.)
Nowa Reforma (wydanie popołudniowe). 1917, nr 493, 1917.10.24, s. 2,
